Proverbi abruzzesi - Citazioni

Da Famous Quotes, aforismi e citazioni in libertà.

Indice
0-9 A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z ?

A

A àsene vjìecchie, 'mmàste nòve
A ccàsa vjìecchie le surge n' mmànghe
A la fjìere de Senehàjje, chi ha fàtt' à fatte
A ògne ttèrre c'è na usanze; a ògne mmijjicule c'è na pànze (Paese che vai, usanza che trovi)
A ògne ttètte ce sta lu pènge ròtte
A ttèmbe de sjìerpe, le luscèrte fa paure
A un' a une se fa le fus a Ppretòre
Acqu' e mmòrte sta 'rret a la pòrte
Acqu' e ffoche nen dròve lòche (Facilmente si espandono)
Addò c'è gguste, nen g'è pperdènze
Addò n'n g'è àrbere, nen g'è l'ambrì (La protezione dei piccoli nulla vale)
Addò se fa le lène c-i-arrèste sèmbre le schiàppe
Addò se stucche la tòrt arrèste lu fàsce
Aldàre sèrvere, aldàre vìvere
Allùong' e ttòrn a ccàse (e arevà a la càse) perché Chi làsse la vìja vjìecchie pè la nòve, sa quèlle che llasse, ma nen za quelle che ttròv
Appòc appòche se fèce Rome
Arbere che sta 'ndèrr, accètt' accètte
A lavà la cocce all'asin 'c sà 'rmette tempe e sapone (A lavare la testa all'asino ci si rimettono temp e sapone)

B

Bbesògna faijà pe' no' mmorì màje; e bbesògna penza ca se mòre cràje (Lavora come se avessi a campare ognora; adore come avessi a morire allora)

C

C' è nu càmbe sumenàte, e nu metetòre che ssèmbre mète
C'è ùomene, uomenìll e umenùne: fèmmene femmenéll e ffemmenùne (C'è differenza da uomo ad uomo, da donna a donna)
Cajòl' apert' aucèlle mòrte
Càne ch' abbàje né mmòcceche
Canécchia scanecchiàte nen z' arganécchie cchiù
Capille rusce, 'nnénde te mùore che nne' le chenusce
Carr' e schiuppètt', a cchi nen dè' judìzije je le mètte
Càsa fure, e ccas' arrènne, bbàste che n'n ge sta màne che se stènne
Casa chiuse ne' mmène huèrre
Casa strètta, fèmmen' adattòsa
Case nghe ddu' pòrte, lu dijàvele se le pòrte
Cattiv' òme e ccattive tèmbe, pòche dure
Ce vède cchiù cquattr' ùocchie che ddu'
Che bbàle nu vaccìle d'òre se ddèndre c-ì-à da sputà sanghe?
Chi è stàte muccecàte da la sèrpe à paùre de la luscèrte
Chi a ttèmbe se pruvèd a òra màgne
Chi amecìzija vo' tené', spurtèlla va e spurtèlla vè'
Chi camìne lècch', e cchi se sta se sècche
Chi dùbbete nem berìsce
Chi cac' sott' a la nev' prim' o poi si scopre
Chi fa, pè èesse fa (Chi fa, fa a sè)
Chi fàlz aggìsce, falze mòre
Chi ha fàtte lu munne l'à sapùte fà
Chi ha lu cattive vecine, ha lu cattive matine
Chi ha pìte, ha huàje
Chi làsse pàn e ccàpp a ògne gguàje 'ngàppe
Chi macìne se 'nfarine
Chi meju non tè, colla moje s'addorme (chi non ha di meglio, deve accontentarsi della propria moglie)
Chi nàsce bbèlle, n'n è 'n dutte puverèlle
Chi va 'nnjìende me làss', e cchi va 'rrète me pàsse
Capp' e spèse nen fa pèse
Chi mandrìcch-i-attàcche, mandrìcch-i-asciòjje
Chi n'apprezz nu sold ni vale nu sold
Chi nem bò vàtte sàcche, vatte sacchètte
Chi n'n à àutr'a cche ppenzà, se mètte la hàtt a ppettenà
Chi pe' mmàdre ne' vva, Ddì' nen za prehà'
Chi pècure se fa, lo lòpe se la màgne
Chi pò la sàlm e cchi la mèzza sàlme
Chi prime 'ndènde, prime sparènde
Chi sdèbbete fa capetàle
Chi sèrv a la còrte, mòr a la pajjàre
Chi se vùsceche, n'n z annéhe
Chi tànde ne fa, une n'aspètte (Chi la fa l'aspetti)
Chi tròppe la tire, la stucche
Chi tè la còde de pàjje se l'abbrùsce
Chi te lu pan e chi te li dient (non si può avere tutto dalla vita...)
Chi va 'ccavàlle, s' ammìte trè vvòte; e cchi va 'ppède, 'na vòte
Chi vo' Criste se le prèhe
Chiù t'abbassi e chiù culu te se vede
Chiùnghe te bbattèzz', è ssan Ggiuuànne
Còsa vedut', è pperdùte
Cundènde Ròcche, cundènde tutte la Ròcche
Cunzìjje de hulpe, destruzzijòne de hallìne
Chi nasc' tonn nè more quadre

D

Da cattive debbetòre, pìjje la pàjje
Da chi nen dè' mòjje nné ffìjje, nen gercà' né pparère né ccunzìjje
Da la matìne se cunòsce lu bbòn ggìòrne (il buongiorno si vede dal mattino)
Ddì c-i-à fàtt e Dd' ce pènze
Domeneddì' n'n ge sta pe' vvàtte le nuce
Domeneddì' vàtte nge la màzze de vammàce
Dòppe lu fàtt', ugnun' è ddòtte

E

E' ccòme la hàtte de Tumascìne: la sèr è mmòrt e la matin' è bbive
E' pprime lu dènde che lu parènde

F

Fa bbèn, e scùordetene; fa mal' e ppjìenzece
Fa cciò che predd' dic', no cciò che predd' fa
Fa cchiù mmeràcule 'na vòtte di vine, che 'na cchjìese de sànde
Fìjj' arruffàte, è mmèzz allevàte
Fìjj' piccul' uajie piccul', fijj' grusc' uajie grusc'

G

Gatt furios fa li fij cicat

H

Huàje nghe la pàl', e mmòrte nem bènge

J

Jìener' e nnepute, quànda cchiù ffjìe tutt' è pperdute

L

La cerque che pò fa? la jiann'!
L' avàr' e lu fallìte s'accòrde prèste
L' àcque va a lu màre
L' àrte de tàt è mmèzze 'mbarate
L' àrte s'ammàle, ma ne' mmòre
L' òme sta sòtt a lu cappèlle
L' òme è òme pe' la fàcce
La càrna dòl a cchi se tàjje
La dònne che nnàsce bbèlle de nature, quànde cchiù sciòlda va cchiù bbèlla pàre
La dènne n'n à da purtà', ma ha da valè' nu cènde ducate
La fèmmen' è ccòme la hàtte: tè' sètte spirde
La fèmmena prène, sòtt' a lu manòppre se jèle
La fìjj' è lu còre de la màmm, e lu crepacòre de lu pàtre
La ggènde fa l'argènde
La ggiuvendù a ccavàll', e la vecchièzz' a ppède
La nòtte va nghe la mòrte
La precessiòne arrèndre d' addò' èesce
La Pruvedènze chiude 'na finéstre e aàpre nu bbalecòne
La reggìn' avì bbesògne de la vecìne
La rruvìne ne' vvo' sparàgne
La salma scì, ma no lla sopressàlme
La sòcere fu dde zìcchere, e nen fu bbòne
La sòrt è ccòma une se le fa
Le chiacchiere fa le pedùocchie
Le chiacchiere se le port lu vend
Le chiàcchiere stànn' a nnjìende
Le lène stùorte se schiàppe
Le càne mòcceche le stracciàte
Le nepute, pute
Lu bbommercàte mèrche
Lu cattìve 'ndròppec' a nu lèppe de pàjje
Lu dèbbete màgne la nòtte
Lu desperàte n'n à paùre de la desperaziòne
Lu fijj d' lu scarpar' va ng' li scarp' rott'
Lu fume va a le bbèlle
Lu lètt' è rròse; chi nen ge dòrme, c-i-arepòse
Lu munn' è bbèlle, pecchè so' bbàrije le cervèlle
L'ùuomene nen ze mesur' a ccànne
L'ùuomene s'attàcc' a la paròl', e le vùov' a le còrne
Lu pòvere fa còma pò, e lu ricche coma vò
Lu prim' ànn' accasàt', o mmalàt' u carciaràte
Lu sàzije nen grèd a lu dijùne
Lu setàcc-i-à da jì', e mmenì'
Lu tròppe judìzije fa ji' m' brecepìzije
La radc casc ncul a lu cafon
La scròfa màcre se sònne la jjànne
L'ommn adà puzzà
La femmn è com la merd... chiù l vuscc e chiù puzz

M

Màr' a cchela càs' addò' la sèrve s' addòne ca èss' è la patròne
Màstr' a ùocchie, màstre fenùocchie
Màzz' e ppanélle, fa lu fìjje bbèlle; panélle sènza màzze, fa lu fìjje pàzze
Marit' e fìjje, còma Ddì' te le dà, te le pìjje
'Mbàre l' àrt, e mmìttel' a ppàrte
Mèjje 'n àsene vive che nu duttòre mòrte
Mercànd' e ppùorce, dòppe mòrte se pèse
Mète lu gràne che n'n angòre spiche; e cquèlle ch' à specàte làss' arrète
Mòjj' e fìjje, còma Ddì te le dà, te le pìffe
Mònece vrevugnòse, arevà sènza tùozz' a lu cummènde

N

N'n de ne 'ndrectà', n'n de ne 'mbiccià'; màle nen fa', paùre n'n avè
Nem ba la pèlle de lu càne sènza quèlle de lu lòpe
Nen de fedà' de chi nen ghenùsce; nen de fa' ngannà' da pànne russce
Nen g'è bbène sènza pène (Chi ha capre ha corna)
Nen z' à da cumbrà' la hàtt dèndr' a lu sàcche
Nen ze nàsce 'mbarate
Nghe ggàll' u sènza hàlle, sèmbre jùorne se fa
Nghe nu còlepe n'n ze tàjje l'àrbere
Nné 'scì sènza 'mbrèlle
Nu pàtre càmbe cènde fìjje, e ccènde fìjje nen gàmbe nu pàtre
Nud' è lu pèsce; nude chi le pìjje; nude chi le vènne; vestùte chi le màgne

O

Ogn'arte vò l'artèfece
Ogne llassàt è pperdùte
Ogne llègne fa fume (E non c'è uovo che non guazzi)
Ogn' ira pàss', e ògne pièma spième
Ogne ppringìpij è ddure
Ogne ppicca jòve
Ognunu lo sè, e le pecore aju lupe
Om' a ccavàlle, seppletùr' apèrte
Om' avvesàte è mmèzze salvàte (uomo avvisato mezzo salvato)
Ome bbràve vita bbrève
Ome desfàtte, huèrr' aspètte
Ome de vine, cènd' a cquatrìne

P

Pàn' ammuffìte, 'n dèmbe d' appetìte
Paternùostre, letàm' e llavatìne, n'n à fàtte mà dànne
Peccàte vjìecchie, penetènza nòve
Pe' ffà murì' 'na fèmmene, ce vo' sètte Madònn' e mmèzze
Pe' l'amòre de lu patròne s'arespètte lu càne (Chi ama me ama il mio cane)
Pe' smòve nu mòrte, ce vo' quattre vive (Non c'è peggior sordo di chi non vuol sentire)
Pèd' e llèngue va 'n Zardègne
Pòver' a cchela pècure, che nen bò la làne
Prjìeut' e ppulle n'n ze vède ma' satulle

Q

Quànd' è scàrze la cène, lu cascecavàlle pòrte la pène
Quànd' se fa' li cose de notte, lu jorne se vede.
Quànde cchiù Mmàrche camìne, cchiù marchesciàne te 'ngùndre
Quànde la parènde l' à sapute, la vecin' à currute
Quànde sòne cambanòne, nen ze sènde cambanélle
Quànde t' à' da 'mbrijacà', 'mbrijàchete de vine bbòne
Quànde une te vo' arijalà' nu pòrche, curre sùbbete nghe la fune
Quatrìn' e ppeccàte, chi le tè' le pò sapè'

R

Rròbba truvàte, n'n è rrubbàte
Rròbba de stòle, scìussce ca vòle

S

Sànde Midije n'n à paure de lu terremòte
Sci'ccisa la zappa e chi te l'ha messa n'mano
Scine ca scine, ma ca scine 'ntutt!
Schirze de màne, schirze de vellàne (gioco di mano, gioco da villano)
Sèmbre munn' è stàt, e ssèmbre munn' à da èsse'
Se scì ddòlge, te sùchene; se scì amàre, te spùtene
Sòpr' a lu mòrte se cànde l' affìcije
Sòpr' de lu future nisciune c-i-à scritte
Stà bbòn Rocc, stà bbòn tutt la Ròcc
Sa da i pegg e meij che va accuscì (non va benissimo ma mi accontento...)

Sol la cucchiaia sa li guai della pignat

T

Tànd è cchi tè', tand' è cchi scòrteche (Tanto è tenere che scorticare)
Tànd è ttrènde, tand' è ttrendune
Tànde puzze nu schif', e ttande n' àjje
Tre femmone e tre nuci non pozzono sta nascuci (tre donne e tre noci non possono rimanere nascoste)

U

Ugnun' a ll' àrta sè, e lu lòp a le pècure
Ugnùne sa addò je prème la scàrpe
Ugnùne sì à da mesurà nghe la pròpia mezzacànne (Chi non si misura non dura)
Una lène nen fa fòche
Uomene de mundàgne e llègne de castàgne, da pòche huadàgne
Ucchji bbianc', pel' rusce, nt'accustà s' nnì cunusc'

V

V'è' l'àsene da la mundàgn', e ccàcce lu patròne da la stàlle
Vìzije de nature fin' a la mòrte dure
Vòcca ònda nen dice màle de nesciùne