Duin Citaten
DUIN van Frank Herbert
vertaald door M.K. Stuyter SJ Nederlandse uitgave 1974 Meulenhoff
Boek EEN
pag 10
Een begin is het moment waarop je er zeer zorgvuldig voor moet zorgen dat alles in evenwicht is. Dat weet iedere zuster van de Bene Gesserit. Als je dus begint het leven van Muad'Dib te bestuderen, moet je ervoor zorgen dat je hem in zijn eigen tijd plaatst: geboren in het 57ste regeringsjaar van de Padishah Keizer Shaddam IV. En let er vooral op dat je Muad'Dib in de juiste omgeving plaatst: de planeet Arrakis. Laat je niet misleiden door het feit dat hij op Caladan werd geboren en daar zijn eerste vijftien levensjaren doorbracht. Arrakis, de planeet die bekend staat als Duin, zal eeuwig zijn planeet zijn.
Handleiding tot het leven van Muad'Dib door Prinses Irulan ====================================================================== pag 21
Muad'Dib proberen te begrijpen zonder zijn doodsvijanden, de Harkonnens, te begrijpen, staat gelijk met proberen de Waarheid te zien zonder de Leugen te kennen. Het is proberen het Licht te zien zonder de Duisternis te kennen. Het is onmogelijk.
Handleiding tot bet leven van Muad'Dib door Prinses Irulan ====================================================================== pag 29
Aldus sprak St. Alia-van-het-Mes: 'De Eerwaarde Moeder moet de kunst van het verleiden van een courtisane combineren met de ongenaakbare majesteit van een maagdelijke godin en zolang de kracht van haar jeugd stand houdt, moet ze de spanning tussen deze beide eigenschappen bewaren. Want als jeugd en schoonheid verdwenen zijn, zal ze merken dat het tussenliggende gebied, dat eens door de spanning in beslag werd genomen, een bron is geworden van vernuft en vindingrijkheid.'
Aantekeningen over de familie van Muad'Dib door Prinses Irulan ====================================================================== pag 36
U hebt gelezen dat Muad'Dib op Caladan geen speelkameraadjes had van zijn eigen leeftijd. Het gevaar was te groot. Maar Muad'Dib had wonderbaarlijke leraar-gezellen. Daar had je Gurney Halleck, de minstreel-krijger. Verderop in dit boek zult u nog een paar van Gurneys liederen tegenkomen. Daar had je Thufir Hawat, de oude Mentat-Meestermoordenaar, die zelfs de Padishah Keizer vrees inboezemde. Dan had ie Duncan Idaho, Zwaardmeester van de Ginaz; Dr. Wellington Yueh, een naam zwart van verraad, maar schitterend in wetenschap; Vrouwe Jessica, die haar zoon de Manier van de Bene Gesserit leerde, en-natuurlijk-Hertog Leto, wiens kwaliteiten als vader lange tijd over het hoofd zijn gezien.
De kinderjaren van Muad'Dib door Prinses Irulan ====================================================================== pag 50
Hoe vangen we een studie aan over Muad'Dibs vader? Hertog Leto Atreides was een buitengewoon warm en een verrassend koud man. Toch zijn er vele feiten die ons toegang verschaffen tot deze Hertog: zijn duurzame liefde voor zijn Bene Gesserit vrouwe ; de dromen die bij voor zijn zoon koesterde ; de toewijding waarmee zifn mannen hem dienden. U ziet hem voor u-een man in de greep van het noodlot, een eenzame figuur wiens licht schuilgaat achter de roem van zijn zoon. Toch moet men hier de vraag stellen: Wat is de zoon anders dan een verlengstuk van de vader?
Aantekeningen over de familie van Muad' Dib door Prinses Irulan ====================================================================== pag 56
Met Vrouwe Jessica en Arrakis kwam het Bene Gesserit stelsel van kant-en-klare legenden uitzaaien door middel van de Missionaria Protectiva tot voIIedige bloei. De wijsheid van het bezaaien van het bewoonde heelal met een voorspellingspatroon ter bescherming van B. G. personeel, werd al lange tijd hogelijk gewaardeerd, maar nooit bebben we een voorwaarde-ut-extremis gezien met een meer ideaal samengaan van persoon en voorbereiding. De voorspellende legenden hadden zich op Arrakis geworteld met behoud zelfs van de benamingen (waaronder Eerwaarde Moeder, canto en respondu en het grootste deel van de Shari-a panoplia profeticus). En men aanvaardt nu algemeen de gedachte dat de latente kundigheden vav Vrouwe Jessica enorm werden onderschat.
Onderzoek naar de Arrakiscbe crisis door Prinses Irulan [particuliere oplaag: B. G. archiefnummer AR-81088587] ====================================================================== pag 66
Yueh! Yueh! Yueh!' luidt het refrein. 'Zelfs een miljoen doden zou niet genoeg zijn voor Yueh!'
De kinderjaren van Muad' Dib door Prinses Irulan ====================================================================== pag 75
De snelheid waarmee Muad'Dib de eisen van Arrakis leerde kennen is velen opgevallen. De Bene Gesserit kennen natuurlijk de oorzaak van deze snelheid. Voor de anderen kunnen we zeggen dat Muad'Dib zo snel leerde doordat hij eerst had geleerd hoe hij moest leren. En de allereerste les bracht hem het fundamentele vertrouwen bij dat hij kon leren. Het is schokkend te ontdekken hoeveel mensen denken dat ze niet kunnen leren, en hoeveel meer er denken dat leren moeilijk is. Muad'Dib wist dat elke ervaring zijn eigen les meebrengt.
De menselijkheid van Muad'Dib door Prinses Irulan ======================================================================= pag 78
Waarop kon Vrouwe Jessica steunen in haar tijd van beproeving? Denk eens goed na over dit Bene Gesserit spreekwoord, misschien zal je het dan begrijpen: 'Een weg die precies tot aan het eind wordt gevolgd leidt nergens heen. Om te controleren of een berg een berg is, moet ie hem een klein stukje beklimmen. Vanaf de top van de berg kan je de berg niet zien.'
Aantekeningen over de familie van Muad' Dib door Prinses Irulan ======================================================================= pag 86
Men zegt dat Hertog Leto zich zelf blind hield voor de gevaren van Arrakis, dat hij achteloos in de val liep. Zou het niet waarschijnlijker zijn te veronderstellen dat hij al zo lang in de nabijheid van grote gevaren had geleefd dat hij een verandering in hun grootte verkeerd beoordeelde? Of is het mogelijk dat hij zich zelf opzettelijk opofferde zodat zijn zoon een beter leven zou krijgen? Alle feiten wifzen erop dat de Hertog niet iemand was die zich makkelijk om de tuin liet leiden.
Aantekeningen over de familie van Muad'Dib door Prinses Irulan ======================================================================= pag 92
Boven de poort van het vliegveld van Arrakeen stond een nogal ruwe inscriptie, als aangebracht met slecht gereedschap, die Muad'Dib meer dan eens zou herhalen. Toen die eerste avond op Arrakis naar de Hertogelijke commandopost was gebracht om de eerste volledige stafvergadering van zijn vader bij te wonen, zag hij hem voor het eerst. De woorden van de inscriptie waren een smeekbede aan degenen die Arrakis verlieten, maar ze maakten een diepe indruk op de jongen die net ternauwernood aan de dood was ontsnapt. Ze luidden: 'Gij die weet hoe wij hier lijden, vergeet ons niet in uw gebeden.'
Handleiding tot bet leven van Muad'Dib door Prinses Irulan ====================================================================== pag 108
Op die eerste dag, toen Muad'Dib met zijn familie door de straten van Arrakeen reed, herinnerden sommige mensen langs de weg zich ineens de legenden en de voorspelling en zij waagden het om 'Mahdi!' te roepen. Maar hun kreten waren eerder een vraag dan een verklaring, want op dat moment konden ze alleen nog maar hopen dat hij degene was die hun was voorspeld als de Lisan al-Gaib, de Stem uit de Buitenwereld. Hun aandacht richtte zich ook op de moeder, omdat ze hadden gehoord dat zij een Bene Gesserit was en voor hen was het duidelijk dat ze net als de andere Lisan al-Gaib Was.
Handleiding tot bet leven van Muad'Dib door Prinses Irulan ====================================================================== pag 113
'Er is waarschijnlijk geen moment van inzicht dat afschuwelijker is dan het ogenblik waarop je ontdekt dat je vader een mens is-van vlees en bloed.'
Verzamelde spreuken van Muad'Dib door Prinses Irulan ====================================================================== pag 116
Mijn vader, de Padishah Keizer, nam me op zekere dag bij de hand en op de manier die mijn moeder me had geleerd, voelde ik dat hij in de war was. Hij leidde me langs de portrettengalerij naar de beeltenis van Hertog Leto Atreides. Ik zag de sterke gelijkenis tussen hen-mijn vader en deze man op het portret-beiden met magere, elegante gezichten en scherpe trekkeo, overheerst door koude ogen. 'Prinses, mijn dochter,' zei mijn vader. 'Ik wilde dat jij ouder was geweest toen het voor deze man tijd werd een vrouw te kiezen.' Mijn vader was toen eenenzeventig en hij zag er niet ouder uit dan de man op het portret en ik was nog maar veertien, maar ik herinner me dat ik op dat moment merkte dat mijn vader heimelijk wenste dat de Hertog zijn zoon was, en dat hij de politieke noodzaken betreurde die hen tot vijanden maakten.
In het huis van mijn vader door Prinses Irulan ======================================================================= pag 138
Grootheid is een vergankelijke ervaring. Het is nooit blijvend. Het hangt grotendeels af van de mythevormende verbeelding van de mensheid. De persoon die grootheid ervaart, moet gevoel hebben voor de mythe waarin hij zich bevindt. Hij moet weer uitstralen wat op hem wordt geprojecteerd. En hij moet een sterk gevoel hebben voor zelfspot. Dat maakt hem los van het geloof in zijn eigen pretenties. Zelfspot is het enige dat hem in staat stelt van binnen beweeglijk te blijven. Zonder die eigenschap zal een man zelfs aan een eenmalige grootheid te gronde gaan.
Verzamelde spreuken van Muad'Dib door Prinses Irulan ======================================================================= pag 159
'Er valt niet aan te ontkomen-wij boeten voor het geweld van onze voorvaderen.'
Verzamelde spreuken van Muad'Dib door Prinses lrulan ======================================================================= pag 171
Worstel je met droombeelden? Strijd je met schaduwen? Leef je in een droom? De tijd is je ontglipt. Je leven is gestolen. Je stond stil bij kleinigheden, Slachtoffer van je eigen dwaasheid.
Klaaglied voor Jamis op de Begraafplaatsvlakte, uit Liederen van Muad' Dib door Prinses Irulan ======================================================================= pag 186
Arrakis leert je de levensopvatting van het mes-je hakt af wat on- volledig is en zegt: 'Nu is het volledig, omdat het hier ophoudt.'
Verzamelde spreuken van Muad'Dib door Prinses Irulan ======================================================================= pag 189
Er is een legende die zegt dat op het ogenblik dat Hertog Leto Atreides stierf, er boven zijn voorvaderlijk paleis op Caladan een meteoor door de hemel schoot.
Prinses Irulan: Inleiding tot de kinderjaren van Muad' Dib ======================================================================
Boek TWEE
pag 218